%0 Journal Article %T گونه‌شناسی محلات مسکونی شهر زنجان %J دانش شهرسازی %I دانشگاه گیلان %Z 2645-5412 %A پیربابایی, محمدتقی %A هاشم پور, پریسا %A فتحعلی بیگلو, منا %A زاده باقری, پیمان %D 2018 %\ 08/23/2018 %V 2 %N 2 %P 65-78 %! گونه‌شناسی محلات مسکونی شهر زنجان %K محله %K گونه‌شناسی %K زنجان %K تحول تاریخی %R 10.22124/upk.2018.10870.1109 %X شهر معاصر به­سرعت در حال تحول و دگرگونی است. تحولاتی که بخشی از تاریخ شهرسازی کشور را تشکیل می‏دهند. ولی مستندسازی آن‏ها مورد غفلت قرار گرفته است. شاید یکی از مهم‌ترین دلایل این مسئله این باشد که در هزارتوی مسائل و مشکلات شهری، مستندسازی شهری هیچ‌گاه جایگاهی در اولویت‌های پژوهشی و یا اولویت‌های اقدامات مدیریت شهری نداشته است. پژوهش حاضر تلاشی است در راستای رفع کاستی فوق. از آن‌جایی‌که مطالعه‌ی شهر به­صورت کلی از توانایی بحث حاضر خارج است، تلاش شده است تا با تمرکز بر محلات مسکونی و مطالعه‌ی تحولات تاریخی آن‌ها، نسبت به گونه‌شناسی این عرصه‌های شهری و شناسایی خصوصیت‌های متمایز کننده هر گونه، از گونه‌ی دیگر، اقدام گردد. معیار به کار رفته در طبقه‌بندی گونه‌ها، مطالعات ریخت‌شناسی شهری در نظر گرفته شده است. از میان شهرهای کشور هم شهر زنجان به‌عنوان نمونه‌ی مطالعاتی انتخاب گردیده است. ابتدا در بخش چارچوب نظری به بحث پیرامون مفهوم محله و گونه‌شناسی پرداخته و جمع‌بندی مناسبی از این بحث ارائه شده است. در ادامه، با استفاده از راهبرد پژوهش کیفی و به کمک مطالعات اسنادی در خصوص سه مقطع زمانی قاجاریه، پهلوی و جمهوری اسلامی، هشت گونه‌ی اصلی شکل‌گیری/طراحی محله‌ی مسکونی در شهر زنجان شناسایی شده است. جهت مطالعه‌ی تفصیلی عرصه‌ی پژوهش نیز از هر گونه، یک نمونه محله برای مطالعه‌ی تفصیلی انتخاب شده است. در انتها نیز با کاربرد رویکرد پژوهش تاریخی و به‌وسیله‌ی مطالعه‌ی اسنادی و مصاحبه با مطلعین کلیدی به مطالعه‌ی محلات منتخب پرداخته شده و مستندات مربوط به هریک ارائه شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از کاربرد مناسب مطالعات گونه‌شناسی بوده و علاوه بر مستندسازی بافت‌های مسکونی شهری در هر دوره‌ی تاریخی، روند مطالعه‌ی این بافت‌ها را به‌شکل هدف‌مندی تسهیل می‌نماید %U https://upk.guilan.ac.ir/article_3099_46ee170e615451c24543eecf8d17a9d3.pdf