دانشگاه گیلان
دانش شهرسازی
2645-5412
4
3
2020
09
22
نقش دولت و بازار در برنامهریزی فضایی شهری: از تقابل به سوی تعامل در نهادگرایی جدید
1
18
FA
محمدحسین
شریف زادگان
استاد گروه برنامه ریزی و طراحی شهری و منطقه ای، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
m-sharifzadegan@sbu.ac.ir
مصطفی
حسین آبادی
دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری و منطقه ای ، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
hosseinabadi86@gmail.com
10.22124/upk.2020.15861.1418
بیان مسئله: نهاد دولت و بازار مهمترین و مؤثرترین سازمانهای اقتصادی- سیاسی محسوب میشوند که ترکیب و نقش و جایگاهشان میتواند تمامیت سیستم اجتماع را تحت تأثیر قرار دهد. در ادبیات جدید برنامهریزی، ماهیت برنامهریزی فضایی شهری به عنوان حکمروایی مکان تعریف میشود و بنابراین دولت و بازار در فرآیند این نوع برنامهریزی نقش بیبدیل و ویژهای دارند و درک نحوه تعامل بین آنها در گفتمانهای برنامهریزی فضایی میتواند کل مسیر و نتایج مورد انتظار از برنامهریزی فضایی شهر را تعیین نماید. <br /> هدف: با این وصف تبیین نقش و جایگاه دولت و بازار در برنامهریزی فضایی شهری، به عنوان یکی از مباحث نظری کلیدی، با تأکید بر رویکرد نهادگرایی جدید هدف اصلی این پژوهش است. <br /> روش: در این مقاله به روش تحلیلی- توصیفی، ضمن طرح پرسشهای مفهومی در آغاز، پس از معرفی بازار و دولت به عنوان دو نهاد اصلی در برنامهریزی فضایی شهری و قابلیتها و نارساییهای هر یک در توسعه شهری، دیدگاه مکاتب و نظریههای مختلف اقتصاد سیاسی در سه جریان اصلی ردیابی شده و در نهایت این موضوع از منظر رهیافت نهادگرایی جدید و نظریه هزینه مبادله مورد تحلیل قرار میگیرد.<br /> یافتهها: از دیدگاه نهادگرایی، برنامهریزی ابزاری برای رویارویی با آیندة نامعلوم قلمداد میشود. نهادگرایی جدید و نظریه هزینه مبادله با رد دوگانگی بازار و دولت تلاش میکند تا برنامهریزی فضایی شهری را به عنوان بخشی از حکمروایی و خود حکمروایی را متشکل از دو بخش خصوصی و عمومی به نمایش گذارد و و وجود برنامهها و امر برنامهریزی را به کاهش هزینههای مبادله مرتبط نماید.<br /> نتیجهگیری: نتایج پژوهش بیانگر آن است که با در نظر گرفتن کاستیها و قابلیتهای بازار و دولت، تغییر الگوی روابط این دو نهاد در برنامهریزی فضایی شهری با هدف کاستن از هزینههای مبادله در مسیر توسعه شهری باید مد نظر قرار گیرد.
دولت,بازار,برنامهریزی فضایی شهری,نهادگرایی جدید,هزینه مبادله
https://upk.guilan.ac.ir/article_4131.html
https://upk.guilan.ac.ir/article_4131_07b42f2b1a58e22dbd78b706ca5d3947.pdf
دانشگاه گیلان
دانش شهرسازی
2645-5412
4
3
2020
09
22
بازشناسی و تبیین اثرات کلانفرآیندها و فرآیندها بر شهرمعاصرایرانی از منظر واقعگرایی اسلامی
19
36
FA
مرتضی
میرغلامی
0000-0001-7824-7255
دانشیار طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
m.mirgholami@tabriziau.ac.ir
احد
نژادابراهیمی
0000-0001-6025-1942
دانشیار معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
ahadebrahimi@tabriziau.ac.ir
معصومه
آیشم
0000-0002-7863-2089
دانشجوی دکتری شهرسازی اسلامی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
m.ayashm@tabriziau.ac.ir
10.22124/upk.2020.15330.1365
<strong>بیان مسأله: </strong>آنچه که امروزه شاهد آن می توان بود، افزایش روز افزون رویدادهایی است که در سرتاسر جهان جریان می یابد. این رویدادها که موج های پیشران جهانی شدن هستند، با عنوان کلان فرآیندها در حال پیشروی و دگرگون کردن شهرها می باشند. به تبع این موضوع نیازها و مسائل جدیدی در شهرها در حال پیدایش بوده که شهرها را از اصالت خویش دور می کند. این اصالت را می توان در قالب ارزش های شهر نامید. شهرهای کشورمان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و تحت تاثیر این کلان فرآیندها و فرآیندها قرار گرفته است.<br /> <strong>هدف:</strong> در پژوهش حاضر، هدف تبیین کلان فرآیندها و فرآیندها در شهر و واکاوی و بررسی تاثیر کلان فرآیندها و فرآیند ها بر شهر معاصر ایرانی از منظر واقعگرایی اسلامی می باشد.<br /> <strong>روش:</strong>با توجه به اهداف، پژوهش حاضر را می توان در زمره مطالعات کیفی قرار داد. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی و رویکرد استدلال منطقی (فرهنگی-گفتمانی)، با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و پرسشنامه در جهت استفاده از تکنیک دلفی می باشد.<br /> <strong>یافتهها</strong>: با توجه به مطالعات و ارزیابی های انجام شده می توان کلان فرآیندها و فرآیندها را در قالب مولفه های شهری بررسی و تبیین نمود که مشتمل بر کلان فرآیندهای اجتماعی، کلان فرآیندهای فرهنگی، تغییرات اقتصادی و جهانی شدن آن، کلان فرآیندهای فضایی-کالبدی شهری، کلان فرآیندهای سیاسی و حقوقی، کلان فرآیندهای حمل و نقلی و کلان فرآیندهای زیست محیطی می باشد. همچنین رویکرد نظری واقعگرایی اسلامی -که برخاسته از زمینه شهرهای ایرانی-اسلامی می باشد- بعنوان چهارچوب بررسی و فیلتر معرفی نمود که کلان فرآیندها و فرآیندها در صورت عبور از این فیلتر مطالعاتی و عقیدتی در سطوح مطالعاتی، پژوهشی واجرایی در کشور جاری شوند.<br /> <strong>نتیجهگیری: </strong>توجه به کلان فرآیندها و فرآیندهای جاری در تمامی حوزه ها و مطالعه تاثیر گذاری آن ها در ابعاد پژوهش ها، طرح ها و برنامه ها و پروژه های شهری می تواند بسیار کارآ و موثر واقع شود این امر با گزینش رویکرد واقعگرایی اسلامی به عنوان یکی از چهارچوب هایی نگرشی سازگار با شهر ایرانی و رویکردهای امروزین، بسیار کارآتر و کاربردی تر می شود.
کلان فرآیند,فرآیند,شهر معاصر ایرانی,واقعگرایی اسلامی
https://upk.guilan.ac.ir/article_4006.html
https://upk.guilan.ac.ir/article_4006_9d90cc6dd36357c8cd61c850bc502eb2.pdf
دانشگاه گیلان
دانش شهرسازی
2645-5412
4
3
2020
09
22
واکاوی پادآرمان شهر در قرآن کریم و تطبیق آن با مدینه های غیر فاضله فارابی و شهر معاصر
37
49
FA
مرضیه
پورمحمدی
دانشجوی دکتری شهرسازی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه ازاد قزوین، قزوین، ایران
d.pour.m@gmail.com
سید محسن
حبیبی
استاد تمام دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران،تهران، ایران
smhabibi@ut.ac.ir
سیدحسین
بحرینی
استاد تمام دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران،تهران، ایران
hbahrain@ut.ac.ir
زهره
داود پور
استادیار گروه شهرسازی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه ازاد قزوین، قزوین، ایران
zdavoudpour@yahoo.com
10.22124/upk.2020.14563.1301
<strong>بیان مسئله :</strong> ترسیم، تصور و تفکر درباره ی آرمان شهر از گذشته تا امروز مورد توجه نظریه ورزان و اندیشمندان حوزه شهری و غیر شهری بوده است. اصولاٌ اندیشمندان حوزه آرمان شهری از وضعیت موجود شهرها شکایت داشته و دارند و برای بهتر شدن وضعیت شهرها به دنبال راهکاری تحت عنوان آرمان شهر می گردند و به ترسیم خیالی یا حقیقی ویژگی های ارمان شهری می پردازند. کمتر کسی در این حوزه وجود دارد که به ترسیم پادآرمان شهر بپردازد و از طریق غیر مستقیم بخواهد ویژگی های ارمان شهر را تبیین کند. <br /> <strong>هدف: </strong>هدف این مقاله، بررسی پادآرمان شهر قرآنی است تا بتوان از این طریق به ویژگی های آرمان شهر قرآنی با جزئیات بیشتری پی برده شود.<br /> <strong>روش:</strong> در این مقاله برای کاوش در مفهوم آرمان شهر قرآنی از روش معکوس(برهان خلف) استفاده شده است یعنی از طریق بررسی پادآرمان شهر به ویژگی های آرمان شهر خواهد رسید. همچنین برای فهم و تحلیل ویژگی های قرآنی شهر و مقایسه آن با نظریات فارابی از روش تحلیلی- تطبیقی استفاده گردیده است. نوع تحقیق نظری است و مهمترین منبع مورد استفاده در این پژوهش قرآن و تفسیر المیزان است.<br /> <strong> یافته ها:</strong> در این پژوهش چهار مفهوم(بلد، قریه، مدینه و مصر) ازکتاب مبین برای شهر استخراج گردید که واژه قریه با واژه پادآرمان شهر مترادف می باشد و بلد به آرمان شهر تعلق می گیرد که از قرارگیری این دو در کنار هم، می توان آرمان شهر قرآنی را تبیین کرد. ویژگی های استخراج شده از این دو مفهوم با ویژگی های شهر معاصر(ایرانی) و همچنین مدینه های فارابی(فاضله، جاهله، فاسقه و ضاله) مقایسه و تطبیق گردید<strong>.</strong><br /> <strong>نتیجه گیری: </strong>با توجه به بررسی های بعمل آمده ویژگی هایی که فارابی برای پادآرمان شهرهای خود برشمرده است با ویژگی های قرآنی پادآرمان شهر هماهنگی و تناسب دارد . همچنین از تطبیق شهرهای معاصر با ویژگی های پادآرمان شهر قرآنی این نتیجه بدست آمد که شهرایرانی معاصر در یک سیر نزولی در حال حرکت است و این سیر رو به سوی قریه دارد.
پادآرمانشهر,مدینه ضاله,قریه,بلد,آرمانشهر
https://upk.guilan.ac.ir/article_3997.html
https://upk.guilan.ac.ir/article_3997_350daa22bf62bef5cc48337838cb9e58.pdf
دانشگاه گیلان
دانش شهرسازی
2645-5412
4
3
2020
09
22
ارزیابی ایجاد مؤلفههای شهر دوستدار کودک در شهر بندرانزلی
51
65
FA
حجت الله
رشیدکلویر
استادیار گروه معماری دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
h_rashid@uma.ac.ir
امیررضا
کریمی آذری
0000-0002-1551-8895
دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
amirreza_karimiazeri@guilan.ac.ir
سید هادی
پوررضا
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
seyedhadipurreza@yahoo.com
10.22124/upk.2020.14181.1273
<strong>بیان مسئله: </strong>افزایشِ شهرنشینی و کمبود فضاهای شهری برای حضور کودکان در محیطهای شهری، موجب شده است تا حضور آنها در این عرصه روزبهروز کاهش یابد. نبود این فضاها، باعث گردیده تا حس تعلقِ کودکان به فضای شهری بهگونهای متفاوت ارزیابی گردد. ازاینرو، میتوان اینگونه بیان داشت که محیط، نقش بنیادین در شکلگیری شخصیت و رشد کودک داشته که از این طریق میتواند عوامل فرهنگی، اجتماعی و یا بخش عمدهای از دلبستگیهای محیطی و مکانی کودک در بستر خانواده و محله شکل بگیرد.<br /> <strong>هدف:</strong> مطالعهی حاضر در تلاش است تا میزانِ ارتباط مؤلفههایی همچون انعطافپذیری محیط، هویتِ مکانِ حضور کودک و قابلیت حضورپذیری محلات، بهعنوان مؤلفههای شهرسازی با مؤلفههایی مانند بازیسازی محیط، هیجان تجربهشده کودک و مشارکت کودکان در تصمیمگیری را موردسنجش قرار دهد. پرسش اساسی این پژوهش، اثر و میزان هر یک از مؤلفهها بر دیگری میباشد.<br /> <strong>روش:</strong>این کنکاش از لحاظ روششناسی، کمی و راهبرد آن، توصیفی و از نوع علَی_مقایسهای است. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخت است که جامعهی آماری آن را ۸۰۰۰ دانشآموزانِ مقطع ابتدایی شهر بندرانزلی تشکیل میدهد که از میان آنها ۳۶۷ نفر بهعنوان نمونه، بهصورت پرسشنامه بسته_ پاسخ، موردمطالعه و با استفاده از نرمافزارهای <sub>24</sub>SPSS و <sub>80/8 </sub>LISREL مورد تحلیل قرارگرفتهاند.<br /> <strong>یافتهها</strong>: تحلیل یافتهها حاکی از آن است که انعطافپذیری محیط، بیشترین ضریب اثر را با 95%، در کودکان داشته که باعث ایجاد خلاقیت در ساخت و به وجود آوردن بازی در محیط توسط کودک میشود.<br /> <strong>نتیجه گیری: </strong>حضورپذیری محلات با 94 درصد و هویت مکانِ حضور کودک با 89 درصد در ردههای دوم و سوم، بیشترین تأثیرگذاری را به ترتیب بر شرکت در تصمیمگیری و هیجان تجربهشده کودکان در نتایج پرسشنامه کسب کرده است.
شهردوستدارکودک,محلات,انعطافپذیری,هویت مکان,شرکت در تصمیمگیری
https://upk.guilan.ac.ir/article_4060.html
https://upk.guilan.ac.ir/article_4060_849d20f902e07898ebb1dfdbe3f14853.pdf
دانشگاه گیلان
دانش شهرسازی
2645-5412
4
3
2020
09
22
تبیین الگوی حکمروایی یکپارچه زمین شهری در جهت سیاست گذاری و مدیریت زمین شهری کارآمد در کشورهای در حال توسعه (مطالعه موردی: کشورایران و شهر گرگان)
67
87
FA
علی
وزیری نصیرآباد
دانشجوی دکترای شهرسازی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
a.vaziri2018@gmail.com
کیانوش
ذاکرحقیقی
0000-0002-7963-0499
دانشیارگروه شهرسازی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، همدان، ایران
k.zakerhaghighi@gmail.com
آرش
بغدادی
0000-0003-0676-352X
استادیار گروه شهرسازی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
baghdadi.arash@yahoo.com
10.22124/upk.2020.15716.1401
<strong>بیان مسئله: </strong>تحول در سیستمهای مدیریت زمین شهری از رویکردهای ابزاری به سمت رویکردهای مشارکتی منجر به ایجاد رویکرد نوین حکمروایی زمین شده است.<br /> <strong>هدف:</strong> پژوهش بنیادی حاضر به این پرسش تبیینی میپردازد که الگوی مناسب و کارآمد سیاستگذاری و مدیریت زمین شهری کدامست. مسئله اصلی در اینجا، حل تعارضات و تنشهای اساسی ایجا شده در شبکههایی است که دولت وظیفه تنظیم آنها را بهصورت مداخله مستقیم (نظریه وابستگی متقابل) و غیرمستقیم (نظریه قابلیت حکمرانی، نظریه یکپارچگی، نظریه ذهنیت حکمرانی) برعهده دارد.<br /> <strong>روش:</strong>این پژوهش ترکیبی از روشهای کمیـپیمایشی و کیفی را در سه سطح فضایی به کار میگیرد. جامعه آماری شامل نهادهای متولی حوزه زمین شهری و مراجعهکنندگان آنهاست. جهت گردآوری دادهها از روشهای اسنادی و میدانی (پرسشنامه) و برای تحلیل دادههای کمی از مدل رگرسیون خطی چندمتغیره و تحلیل مسیر و سپس برای تحلیل کیفی از روش تحلیل محتوا استفاده گردید.<br /> <strong>یافتهها</strong>: نتایج معادلات ساختاری نشان میدهد که از میان پنج متغیر مستقل پژوهش شامل هماهنگی و اجماع گرایی، اثربخشی و پاسخگویی، مسئولیتپذیری، تمرکززدایی، و بینش راهبردی متغیر یکپارچگی توافقگرا با ضریب 492/0 بیشترین ضریب تأثیر (مستقیم و غیرمستقیم) را بر کارآمدی مدیریت زمین شهری داشته است. همچنین تحلیل ساختار مدیریت زمین شهری ایران نشان میدهد که این ساختار دارای پراکندگی شدید در تصمیمگیریها و فقدان یکپارچگی در مدیریت زمین است و این امر دلیل اصلی ایجاد ناهماهنگی و چندپارچگی و در نهایت ناکارآمدی آن است.<br /> <strong>نتیجه گیری: </strong>لذا الگوی حکمروایی یکپارچه زمین شهری به عنوان الگوی مناسب و کارآمد پیشنهاد گردید که مبتنی بر یکپارچگی توافقگرا (افقی/عمودی) میان تمام بازیگران و تفویض بخشی از اختیارات دولت به پایینترین سطح محلی به همراه ظرفیتسازی میباشد. در نتیجه ضرورت تجدیدنظر در رویکرد و ساختار مدیریت زمین از سوی دولت امری ضروری است. در نهایت میزان اثربخشی، تبیین و تعمیم این الگو نیز توسط خبرگان مورد تأیید قرار گرفت.
سیاست گذاری و مدیریت زمین شهری,حکمروایی یکپارچه زمین شهری,الگوی مناسب مداخله
https://upk.guilan.ac.ir/article_4009.html
https://upk.guilan.ac.ir/article_4009_8b94ce6eb649217433eb4a2a15f54ea2.pdf
دانشگاه گیلان
دانش شهرسازی
2645-5412
4
3
2020
09
22
بهینهسازی مکانیابی استقرار کاربریهای شهری با روشهای ترکیبی Delphi- BWM- PROMETHEE (نمونه موردی ایستگاههای آتشنشانی شهر اهواز)
89
110
FA
حمزه
امین طهماسبی
استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشکده فنی و مهندسی شرق، دانشگاه گیلان، ایران
amintahmasbi@guilan.ac.ir
سیدمحمود
میراکبری
دانشجوی دکترای مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بین الملل بندرانزلی، انزلی، ایران
ast.fire.co@gmail.com
حسین
نصیرزاده
دانشجوی دکترای مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بین الملل بندرانزلی، انزلی، ایران
nasirzadeh_hossein@yahoo.com
10.22124/upk.2020.16186.1438
<strong>بیان مسئله: </strong>با توجه به رشد روزافزون شهرها، افزایش جمعیت و متراکم شدن بافت شهری، لازم است که کاربریهای شهری اضطراری از قبیل آتشنشانی بهطور بهینه تعیین موقعیت شوند تا بهخوبی و بهسرعت بتوانند پاسخگوی تقاضاها باشند. این مسئله ازآنجهت حائز اهمیت است که این تسهیلات، برای خدماترسانی امدادی ایجاد میشوند پس باید بهخوبی بتوانند تمام ناحیه تقاضا را پوشش دهند، لذا این پژوهش بر آن است تا ضمن شناسایی مهمترین معیارهای مؤثر بر مکانیابی ایستگاههای آتشنشانی که با شرایط شهر اهواز بیشترین تطابق را داشته باشند، آنها را اولویتبندی نماید.<br /> <strong>هدف:</strong> مقاله حاضر با هدف بهینهسازی مکانیابی استقرار کاربریهای شهری تدوین شده است.<br /> <strong>روش:</strong>در این پژوهش با مروری عمیق و گسترده در ادبیات پژوهش، مهمترین معیارهای بهکاررفته در مکانیابی ایستگاههای آتشنشانی شناسایی و استخراج گردید. سپس بهمنظور تطبیق و ویژه سازی معیارهای شناساییشده در مرحله قبل، از تکنیک Delphi استفاده کرده و معیارهایی که خبرگان اختلافنظر کمتری بر روی آنها داشتند، انتخاب شدند. آنگاه، بهمنظور وزندهی و اولویتبندی معیارهای انتخابشده در مرحله قبل، یکی از تکنیکهای نوین و کارای تحقیق در عملیات به نام تکنیک بهترین_بدترین (BWM) بکار برده شد. درنهایت، با استفاده از تکنیک PROMETHEE چهار مکان بالقوه احداث ایستگاه آتشنشانی رتبهبندی شدند.<br /> <strong>یافتهها</strong>: نتایج نهایی حاصل از وزندهی به معیارها حاکی از آن بود که معیارهای تعداد روستاهای حاشیهای (تعداد روستاهای تحت حوزه استحفاظی آتشنشانی شهر)؛ مراکز مسکونی (محلههایی با ساختار مسکونی، شهرکها و برجها)؛ و فاصله مسافتی به ترتیب با اوزان 092/0، 088/0 و 068/0 جایگاههای اول تا سوم اهمیت را به خود اختصاص دادهاند.<br /> <strong>نتیجه گیری: </strong>حاصل از رتبهبندی مکانهای بالقوه نشان داد که مکان مربوط به منطقه پاداد واقع در بلوار آیتالله بهبهانی مناسبترین مکان بهمنظور احداث ایستگاه آتشنشانی است. مکان های مربوط به سهراه خرمشهر، کوی فرهنگیان و منازل صنایع فولاد به ترتیب در اولویت های دوم تا چهارم جهت احداث ایستگاه آتشنشانی قرار گرفتند.
ایستگاه آتش نشانی,کاربری شهری,مکانیابی,BWM,PROMETHEE
https://upk.guilan.ac.ir/article_4171.html
https://upk.guilan.ac.ir/article_4171_a03e375b639e68d960581f006a37d612.pdf
دانشگاه گیلان
دانش شهرسازی
2645-5412
4
3
2020
09
22
رویکرد ساختاری در تحلیل شاخصهای بازآفرینی پایدار بافت های ناکارآمد میانی شهری (مطالعه موردی: شهر رشت)
111
127
FA
محمد
صفری
دانشجوی دکتری گروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
safarimohammad366@yahoo.com
محمود
محمدی
استاد مدعو گروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران؛ دانشیار گروه شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
safari.mohammad.urban@gmail.com
امیر حسین
شبانی
استادیارگروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
زهرا
فنایی
استادیار گروه پژوهش هنر، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
zahraf1351@gmail.com
10.22124/upk.2020.16692.1486
<strong>بیان مسئله: </strong>بافتهای ناکارآمد میانی شهرها که بهعنوان بافتهای فرسوده هم شناخته میشوند، یکی از معضلات و موانع اصلی توسعه پایدار بزرگشهرها و کلانشهرهای کشورمان به حساب میآیند. شهر رشت نیز از این قاعده مستثنا نیست و باوجود بهکارگیری رویکرد بازآفرینی شهری در چند سال اخیر که هنوز فرایندی ناقص و در نطفه است، نیازمند تکامل آن با نگاه علمیتر و کاراتر و در نظر داشتن چارچوبهای شناختی و کاربردی است.<br /> <strong>هدف:</strong> پژوهش حاضر اهداف تبیین شاخصهای بازآفرینی پایدار بافتهای ناکارآمد میانی شهری، و رتبهبندی و تحلیل ساختاری شاخصهای مربوط به شهر رشت را دنبال مینماید.<br /> <strong>روش:</strong>بدین منظور ابتدا پرسشنامه دلفی برآمده از مطالعات اسنادی و نظری، با شاخصهای پیشنهادی بازآفرینی پایدار بافتهای ناکارامد میانی جهت طوفان ذهنی، به 8 تن از کارشناسان و نخبگان حوزه شهرسازی و برنامهریزی شهری برای شناسایی اولیه شاخصها ارائه گردید و در فاز دوم دلفی، اجماع نظر توسط کارشناسان صورت گرفت. سپس بر اساس روش تحلیل ساختاری و با معیار قرار دادن شهر رشت به عنوان بستر شکلگیری این شاخصها، تحلیلها بر اساس موقعیت شاخصها در نمودار تأثیرپذیری- تأثیرگذاری از طریق نرم افزار توصیفی – تحلیلی میک مک، انجام گرفت.<br /> <strong>یافتهها</strong>: 68 شاخص برگزیده در 6 زمینه: 1.کالبدی – فضایی؛ 2.خدماتی – کارکردی؛ 3.توسعه اقتصادی؛ 4.توسعه اجتماعی؛ 5.توسعه فرهنگی؛ 6.حفاظت از محیطزیست؛ میباشند. پس از آن 63 شاخص از طریق تجزیه و تحلیل نرم افزار میک مک مورد رتبهبندی و تحلیل قرار گرفتند.<br /> <strong>نتیجه گیری: </strong>بر اساس ماتریس تأثیرگذاری- تأثیرپذیری، برترین شاخصهای زمینههای ششگانه از متغیرهای تأثیرگذار شامل دو شاخص، «میزان اختلاط کاربری» در زمینه کارکردی–خدماتی و «میزان رشد تولید انرژیهای تجدیدپذیر» در زمینه زیستمحیطی بوده و از متغیرهای ریسک، شاخصهای «میزان رشد کیفی خدمات ایمنی» در زمینه کالبدی – فضایی، «وضعیت بازآفرینی مراکز محله» در زمینه اقتصادی، «میزان توسعه فعالیت مراکز فرهنگی» در زمینه فرهنگی، و «میزان مشارکتهای مردمی در فرایند بازآفرینی» در زمینه اجتماعی، رتبه نخست را بهدست آوردهاند.
بافتهای ناکارآمد میانی,بازآفرینی شهری پایدار,شاخص سازی,تحلیل ساختاری,شهر رشت
https://upk.guilan.ac.ir/article_4221.html
https://upk.guilan.ac.ir/article_4221_6b6d02d302dfa5fb73454c4c12a197b8.pdf