تدوین و ارزیابی راهبردهای توسعه یکپارچه الگوهای حمل‌و‌نقل در راستای پایداری، با بکارگیری فرآیند تحلیل شبکه ای(مطالعه موردی: استان کرمان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی منطقه ای، گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

بیان مسأله: حصول توسعه­ پایدار که در سایه آن رفاه اجتماعی و توسعه اقتصادی را به دنبال دارد، نیازمند ایجاد بسترها و زیرساخت­های مناسبی است که شبکه حمل­و­نقل را می­توان یکی از عمده‌ترین و کاراترین آن‌ها نامید؛ بنابراین یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد نظر در زمینه توسعه پایدار، راهبرد حمل­و­نقل پایدار است. این موضوع پرداختن به رویکردهایی که حمل‌ونقل را به سمت پایداری اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی سوق دهد، ضروری می­سازد و یکی از رویکردها یکپارچه‌سازی حمل­و­نقل است. استان کرمان به دلیل عدم برنامه­ریزی مناسب در بخش حمل­و­نقل، به جایگاه واقعی خویش دست نیافته است. در این میان نیاز به ایجاد یک ظرفیت برنامه­ریزی مناسب و تغییر سبک برنامه­ریزی موجود وجود دارد.
هدف: پژوهش حاضر از جهت هدف، تحقیقی کاربردی است که در جهت تدوین و ارزیابی توسعه یکپارچه حمل­و­نقل منطقه­ای در استان کرمان می­کوشد.
روش:همچنین از نظر ماهیت و روش اکتشافی- توصیفی- تجویزی است. جهت دستیابی به اطلاعات عمدتاً از طریق مراجعه به متون موجود، کتب درسی، اسناد و مدارک و مقالات خواهد بود و از روش اسنادی استفاده‌ شده است. همچنین در ادامه برای تکمیل اطلاعات از روش­های میدانی همچون استفاده از پرسش­نامه و از روش مصاحبه استفاده‌ شده است. جامعه آماری استان کرمان است و از تعدادی از کارشناسان، متخصصین و مدیران برنامه‌ریزی حمل‌ونقل استان به ‌عنوان نمونه آماری مصاحبه گردیده است. در پژوهش حاضر، با استفاده از نظر کارشناسان از طریق مدل دلفی (Delphi) و تکنیک سوات (SWOT) تعدادی راهبرد جهت بهبود شرایط فعلی یکپارچگی حمل­و­نقل منطقه داده می­شود. در ادامه راهبردهای حاصل، با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه­ای (ANP) اولویت‌بندی می­شوند.
یافته‌ها: نتیجه حاصل از این فرآیند پژوهش، نشان­دهنده این است که راهبردهای مورد قبول در این برنامه­ریزی، راهبردهای تهاجمی هستند. لذا، راهبردهای تهاجمی با استفاده از مدل ANP تجزیه­و­تحلیل شده و اولویت نهایی آن‌ها به همراه میزان وزن هرکدام از راهبردها ارائه ‌شده است.
نتیجه ­گیری: نتیجه نهایی حاصل از فرآیند تحلیل شبکه­ای (ANP) نشان­دهنده اهمیت و اولویت یکپارچگی مدیریتی- سازمانی بر سایر یکپارچگی­های مطروحه در این پژوهش هست. در واقع یکپارچگی در مدیریت سبب یکپارچگی در تصمیم­گیری­ها شده و به طبع موجب می­شود تا شرایط برای تحقق سایر انواع یکپارچگی مطرح شده در بخش حمل‌ونقل، فراهم گردد.

تازه های تحقیق

موضوعی که این پژوهش را از پژوهش­های دیگر متمایز می­کند، بررسی یکپارچگی حمل­و­نقل در سطح منطقه­ای و استفاده از رویکرد برنامه­ریزی راهبردی در این زمینه است که در زمره مهم‌ترین شیوه‌ها و رویکردهای برنامه­ریزی شهری و منطقه­ای قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Preparation and Assessment of Integrated Development Strategies of Transport Patterns for Sustainability, Using Analytic Network Process (Case Study: Kerman Province)

نویسندگان [English]

  • Saber Mohammadpour 1
  • Sara Amiri 2
1 Assistant Professor,Department of urban Planning, Faculty of Art Architecture, University of Guilan Rasht Iran
2 M.A Student in Regional Planning, Department of Urban Planning, Faculty of Art & Architecture, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]

Background: The achievement of sustainable development in whose shadow, social welfare and economic development would appear, requires the creation of appropriate infrastructures which transportation network is one of the most important and efficient ones; therefore, sustainable transport strategy can be considered as one of the most significant issues in the field of sustainable development. Hence, considering approaches which lead transportation to environmental, economic and social sustainability seems necessary, which is one of the transport integration approaches. In this regard, Kerman province has not reached its real status owing to the lack of proper planning in the transportation sector. Consequently, there is a need to predispose the context to provide proper planning and change the existing planning style.
Objectives: The current paper, which is exploratory-descriptive-prescriptive aims to prepare and assess the strategies of Regional Transport Integrated Development in Kerman province.
Methodology: Through using the documentary method, therequired information is gathered by referring to the existing texts, textbooks, documents, papers. Also, field methods such as questionnaires and interview are used to complete the data. The statistical society is Kerman province transportation experts, planners and managers who some of them were interviewed as sample society. The current study provides some strategies using the Delphi model and SWOT technique to improve the current conditions of region transportation integrity. Then, strategies are prioritized using the Network Analysis process (ANP).
Results: Results indicate that Proactive Strategies are well-suited for Kerman province. Therefore, Proactive strategies were analyzed using ANP model, and their final priority indicates that Organizational-managerial integration is more significant than other integrations.
Conclusion: Indeed, management integrity has made it an integral part of decision making, and it predisposes the context to the realization of other types of integration in the transportation sector.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainable transport
  • integrated transport
  • development strategies
  • regional transport
  • network analysis process
  • Kerman

مراجع

اسد، سیده عاطفه. (1395). برنامه­ریزیحملونقلپایداردرراستایدستیابیبهتوسعهمنطقهای)نمونه موردپژوهش : شمالکشورایران(. پایان­نامه منتشر نشده کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان، دانشکده هنر و معماری، گروه شهرسازی.
امین رعایای جزه، مرضیه، دشتی موخر، سمانه و نجفی بابا نظر، پوریا. (خرداد 1394). مدیریت راهبردی حمل‌ونقل عمومی در راستای توسعه پایدار شهری کلان‌شهر تهران. مقاله منتشر شده در کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین در مهندسی عمران، معماری، محیط‌زیست و مدیریت، تهران (صص. 1-13). تهران: موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا.
بهزادفر، مصطفی؛ فاطمه، گلریزان. (1387، آبان). حمل‌ونقل پایدار. ماهنامهبین‌المللیراهوساختمان. 55، 22.
حسینی، محمدحسن، روحانی، محمدجعفر، محمدی، محمد و یوسفی، سمیه. (آذر 1392). برنامه­ریزی راهبردی حمل­و­نقل منطقه­ای؛ مطالعه موردی شهرستان طارم. مقاله منتشر شده در کنفرانس بین­المللی مهندسی عمران، معماری و توسعه پایدار شهری، مجتمع رفاهی پتروشیمی تبریز، (صص 1-23). تبریز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.
دفتر برنامه و بودجه سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای. (1394). رویکرد اجتماعی در حمل‌ونقل (قسمت پنجم).
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمان. (1395). طرح آمایش استان کرمان.
سلطانی، علی و فلاح منشادی، افروز. (1392). یکپارچه سازی سیستم حمل و نقل راهکاری در جهت دستیابی به حمل و نقل پایدار مطالعه موردی؛ کلانشهر شیراز. مطالعات شهری، 5، 47- 60.
شمش یوسفی، احمدرضا. (1393). توسعه منطقه‌ای استان گیلان از طریق یکپارچه‌سازی شبکه حمل‌ونقل منطقه‌ای. پایان­نامه منتشر نشده کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده معماری و شهرسازی، گروه آموزشی برنامه­ریزی و طراحی مجتمع زیستی.
وب­سایت شهرداری کرمان. (1395). درباره شهر، راه­های عبوری و موقعیت استراتژیک. بازیابی شده در 25 آبان 1395، از http://www.kermancity.kr.ir .
فلاح منشادی، الهام و روحی، امیر. (1394). مقدمه­ای بر الزامات و راهکارهای دستیابی به حمل­و­نقل یکپارچه شهری در تهران (294)، معاونت مطالعات و برنامه­ریزی امور زیرساخت و طرح جامع.
محمودی، علی. (1376). اقتصاد حمل‌ونقل. تهران: نشر اقتصاد نو.
وزارت کشور، معاونت عمرانی، دفتر حمل و نقل و دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور. (1386). معرفی سیستم یکپارچه حمل­و­نقل همگانی.
 
Aminroaya Jeze, M; Dashti Moakher, S, Najafi Baba Nazar, P. (June 2015). Strategic management of public transport for sustainable urban development of Tehran metropolis. Paper published in the International Conference on New Achievements in Civil Engineering, Architecture, Environment and Management, Tehran (pp. 1-13). Tehran: Vira Capital Idea Managers Institute (in Persian).
Asad, A. (2017). Sustainable transport planning in order to achieve regional development (case study, Mazandaran and Gilan). Master's thesis.University of Guilan, Faculty of Arts and Architecture, Urban Planning Group. (in Persian).
Barrella, E.M. (2012). Strategic Planning For a Sustainable Transportation System: A Swot-Based Framework for Assessment and Implementation Guidance for Transportation Agencies. Doctoral dissertation. Aristotle University of Thessalonica, Greece.
Behzadfar, M; Golrizan, F. (2008, November). Sustainable transportation. International Road and Building Monthly. 55, 22. (in Persian).
Beuthe, M. (2007). Intermodal freight transport in Europe. In T. Leinbach & C. Capineri, (Eds) Globalized Freight Transport: Intermodailty, E- commerce, Logistics and Sustainability, Cheltenham: Edward Elgar.
Booz (2011). Integrating Australia’s Transport Systems. Sydney: Infrastructure Partnerships Australia.
Clement, K., & Hansen, M. (2001). Sustainable regional development in the Nordic countries. Stockholm: Nordregio.
Clement, K., Hansen, M., & Bradley, K. (2003). Sustainable Regional Development: Learning from Nordic Experience. Stockholm, Sweden: Nordregio.
Ďurková, K., Čábyová, Ľ., & Vicenová, E. (2012). Regional development in economic core regions. Review of Applied Socio- Economic Research, 4 (2), 87-92.
Eggenberger, M., & Partidário, M. (2000). Development of a framework to assist the integration of environmental, social and economic issues in spatial planning. Impact Assessment and Project Appraisal, 18 (3), 201–207.
Fallah Manshadi, E, Rouhi, A. (2015). Introduction to the requirements and strategies for achieving integrated urban transportation in Tehran (294), Deputy for Studies and Planning of Infrastructure and Comprehensive Planning. (in Persian).
Filip, N., & Popa, C. (2014). The Role of Transport in Economic Development. Published in: “Mircea cel Batran” Naval Academy Scientific Bulletin, XVII (2), 25-26.
Glasson, J., & Marshall, T. (2007). Regional Planning. USA & Canada: Routledge.
Hazel, G. a. (2007). Megacities challenges. Munich: Siemens AG.
Hine, J. (2000). Integration, integration, integration… Planning for sustainable and integrated transport systems in new millennium. Journal of Transport Policy, 7 (3), 175-177.
Hosseini, M. H; Rouhani, M. J; Mohammadi, M; Yousefi, S. (December 2014). Strategic planning of regional transportation; A case study of Tarom city. Article published in the International Conference on Civil Engineering, Architecture and Sustainable Urban Development, Tabriz Petrochemical Welfare Complex, (pp. 1-23). Tabriz: Islamic Azad University, Tabriz Branch. (in Persian).
Hull, A. (2005). Integrated transport planning in the UK: From concept to reality. Journal of Transport Geography, 13(4), 318-328.
Keeling, D.J. (2007). Transportation geography: new regional mobilities. Progress Human Geography, 32 (2), 275-283.
Kerman Municipality website. (2016). About the city, transit routes and strategic location. Retrieved November 16, 2016, from http://www.kermancity.kr.ir. (in Persian).
Kerman Province Management and Planning Organization, (2016), Kerman Province Preparation Plan. (in Persian).
Litman, T., & Burwell, D. (2006). Issues in sustainable transportation. Int. J. Global Environmental Issues, 6 (4), 331-347.
Mahmoudi, A. (1997). Transportation economy. Tehran: New Economy Publishing. (in Persian).
May, AD., & Roberts, M. (1995). The design of integrated transport strategies. Journal of Transport Policy, 2 (2), 97-105.
Ministry of Interior, Deputy Minister of Civil Engineering, Office of Transportation and Secretariat of the Supreme Council of Traffic Coordination of the country's cities, (2007), Introduction of the Integrated Public Transportation and Transportation System. (in Persian).
Moody, RA. (2011). Integrated transport: from policy to practice. Journal of Urbanism, 4 (3), 285-286.
Mosaberpanah, M.A., & Darban Khales, S. (2013, September). The Role of Transportation in Sustainable Development. Conference: Developing the Frontier of Sustainable Design, Engineering, and Construction, Fort Worth, Texas (pp. 441-448) Texas: Institute of ASCE; University of Kansas.  
Nijkamp, P. (1986). Infrastructure and Regional Development: A Multidimensional Policy Analysis. Empec, 11, 1-21.
Office of Program and Budget of the Roads and Transportation Organization, (2015), Social Approach in Transportation (Part Five). (in Persian).
Patterson, A., & Theobald, K.S. (1995). Sustainable Development. Agenda 21 and the New Local Governance in Britain, in Regional Studies, 29 (8), 773-778.
Potter, S., & Skinner, M. (2000). On transport integration: a contribution to better understanding. Journal of Futures, 32, 275-282.
Preston, J. (2012). Integration for Seamless Transport. United Kingdom: International Transport Forum.
Queensland Department of Transport, (1997), Integrated Regional Transport Plan.
Queensland Government, Department of Transport and Main Roads, (2011), Connecting SEQ 2031 – An Integrated Regional Transport Plan for South East Queensland.
Roberts, P. (1994). Sustainable Regional Planning, Regional Studies, 28(8), 781-787.
Scholler-Schwedes, O. (2010). The failure of integrated transport policy in Germany: a historical perpective. Journal of Transport Geography, 18 (1), 85-96.
Schwan, T., Dijist, M., & Dieliman, F. (2004). Policies for Urban Form and their Impact on Travel: The Netherlands Experience. Urban Studies Journal, 41 (3), 579-603.
Sgouridis, S.P. (2005). Integrating Regional Strategic Transportation Planning and Supply Chain Management: Along the Path to Sustainability. Published MSc dissertation. Massachusetts Institute of Technolo, Massachusetts.
Shams Yousefi, A. (2014). Regional development of Gilan province through the integration of the regional transport network. Master's thesis. Shahid Beheshti University, Faculty of Architecture and Urban Planning, Department of Planning and Design of Biological Complex. (in Persian).
Soltani, A; Fallah Manshadi, A. (2013). Integrating the Transportation System A Strategy for Achieving Sustainable Transportation A Case Study; Shiraz metropolis. Journal of Urban Studies, 5, 47-60. (in Persian).
Tasmanian Government, Department of Infrastructure, Energy and Resources, (2010), Southern Integrated Transport Plan.
Taylor, Z. (2011). Book review: Integrated Transport by Moshe Givoni and David Banister. Journal of Transport Geography, 19 (4), 1001-1008.
Transportation Association of Canada, Association des transports du Canada, (2007). Strategies For Sustainable Transportation Planning.
Western Australian Planning Commission, (2012), Guidelines for preparation of integrated transport plans.
 
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 اردیبهشت 1398
  • تاریخ بازنگری: 14 بهمن 1398
  • تاریخ پذیرش: 20 فروردین 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار