تحلیل سرزندگی در فضاهای مجموعه های مسکونی (مفهوم، مولفه ها و شاخص های تاثیرگذار)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای معماری، گروه معماری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

2 دانشیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

3 استادیار گروه معماری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

4 دانشیار معماری، دانشگاه تربیت دبیر شهیدرجایی، تهران، ایران

چکیده

بیان مسأله: سرزندگی محیط های شهری موضوعی است که در برنامه ریزی ها، مطالعات و طراحی های معماری ایران از آن غفلت شده است. امروزه تامین نشاط و سرزندگی در مجتمع های مسکونی به ویژه در فضاهای باز و نیمه باز که ساکنین بخش زیادی از زمان خود را در محل سکونت خود می گذرانند به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت در برنامه ریزی شهری در کشورها، به ویژه در کشورهای توسعه یافته، تبدیل شده است. از آنجایی که میزان سرزندگی افراد با بهبود کیفیت زندگی آن ها رابطه مستقیمی دارد؛ بنابراین پرداختن به این موضوع از اهمیت والایی برخوردار است.
هدف: هدف مقاله حاضر شناسایی و دسته بندی مولفه ها و شاخص های موثر بر سرزندگی و در نهایت تدوین مدل نظری سرزندگی در فضاهای باز و نیمه باز می باشد.
روش: روش تحقیق در این مقاله به شیوه فراتحلیل کیفی- کمی و ابزار تحقیق، نمونه گیری هدفمند (روش دلفی) با شیوه تحلیل آماری داده ها می باشد.
یافته‌ها: با توجه به مطالعات انجام گرفته بر اساس تحلیل نظرات 15 متخصصین مربوطه، در رابطه با سرزندگی به ترتیب اولویت مولفه های فرمی، عملکردی، زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی مؤثرترین مؤلفه ها محسوب می شوند.
نتیجه‌گیری: نتایج کمی این تحقیق نشان داده است که بهره گیری از عناصر طبیعی،نورپردازی‌مناسب،تنوع کالبدی در «مولفه فرمی»، تنوع کاربری ها، امنیت در «مولفه عملکردی»،پاکیزگی محیطی،همسازی با طبیعت،آسایش اقلیمی در «مؤلفه زیست محیطی»، فعالیت های تفریحی و قابلیت حضورپذیری در «مؤلفه اجتماعی»، هویت و غنای حسی در «مؤلفه فرهنگی» با بالاترین درصد کمی در تحقق حس سرزندگی مؤثر بوده اند. دستاورد نهایی این تحقیق تبیین مدل نظری ارتباطی میان مؤلفه های عامل تحقق سرزندگی در فضاهای باز و نیمه باز مسکونی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Vitality analysis in residential complex spaces (Impact Concept, Components, and Indices)

نویسندگان [English]

  • Mahsa Molaeihashjin 1
  • amirreza karimi azeri 2
  • baqer karimi 3
  • jamaladdin Mahdinezhad 4
1 Ph.D. Candidate, Architecture, Department of Architecture, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran
2 Associate Professor, Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Guilan University, Rasht, Iran
3 Assistant Professor, Department of Architecture, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran
4 Associate Professor, Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture,Tarbiat Dabir Shahid Rajaei University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Background: The vitality of urban environments is an issue that has been neglected in planning, studies and architectural designs in Iran. Nowadays, providing esprit and vitality has become one of the main concerns of management systems in urban planning in countries, especially in developed countries in residential complexes, and particularly in open and semi-open spaces, where residents spend a large part of their time in their place of residence. Since people's vitality is directly related to improving their quality of life; therefore, addressing this issue is of great importance.
Objectives: The objective of this article was to identify and categorize the components and indices affecting vitality, and finally to develop a theoretical model of vitality in open and semi-open spaces.
Method: The method of this study was qualitative-quantitative meta-analysis mehod and the research tool was purposeful sampling with statistical data analysis.
Result: According to the studies based on the analysis of the opinions of 15 relevant experts, the priority of Formal, Functional, Environmental, Social and Cultural Components were the most effective components, respectively, in relation to the vitality.
Conclusion: Quantitative results of this study showed that utilizing natural elements, proper lighting, and physical diversity in "Formal Component", diversity of uses and security in "Functional Component", environmental cleanliness, harmony with nature, and climatic comfort in "Environmental Component", recreational activities and the ability to be present in the "Social Component", identity and sensory richness in "Cultural Component" were effective in achieving a sense of vitality with the highest quantitative percentage. The final achievement of this study was explaining the theoretical model of communication between the components of vitality in open and semi-open residential spaces.
Highlight:
• Components affecting vitality in open and semi-open spaces were the highest and lowest priorities of formal and cultural components, respectively.
• Utilizing natural elements, proper lighting, and physical diversity in "Formal Component", diversity of uses and security in "Functional Component",

کلیدواژه‌ها [English]

  • Vitality
  • Open and Semi-open Space
  • Formal Component
  • Functional Component
  • Environmental Component&Social Component&Cultural Component
امیدی، محمد، شوندی، بهاره و معینی، سیدمحمود. (۱۳۹۳). تبیین حس سرزندگی در مجتمع­های مسکونی. مقاله منتشر شده در اولین همایش ملی معماری مسکونی. ملایر: آموزشکده فنی و حرفه­ای سما واحد ملایر.
باحقیقت منگودهی، حمیدرضا، پرویزی، رضا، کریمی آذری، امیررضا و نمازی جوکندان، سپیده. (1394). بررسی میزان تأثیر گذاری عناصر معماری بومی بر سرزندگی شهروندان در محلات بافت قدیم رشت (نمونه موردی: محله ساغری سازان). مدیریت شهری، 40، 269-284.
بحرینی، سیدحسین. (1382). فرآیند طراحی شهری. تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
بنتلی، ای ین، الکک، آلن، مورین، پال، مک گلین، سو و اسمیت، گراهام. (1985). محیط­های پاسخده. ترجمه مصطفی بهزادفر. (1396). تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
بهزادپور، محمد، گرجی مهلبانی، یوسف و سهیلی، جمال الدین. (1396). بررسی نقش طبیعت بر حس شادابی ساکنین در مجتمع­های مسکونی (راهکارهای بهبود روابط همسایگی، نمونه­های مورد بررسی مجتمع اکباتان در تهران و مجتمع مهرگان در قزوین). مدیریت شهری، 48، 361-376.
پاکزاد، جهانشاه. (1386). راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران. تهران: شهیدی.
پاکزاد، جهانشاه. (1388). سیر اندیشه­ها در شهرسازی1. تهران: شهیدی.
پامیر، سای. (2004). آفریش مرکز شهری سرزنده. ترجمه مصطفی بهزادفر و امیر شکیبامنش. (1389). تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
توسلی، محمود. (1382). اصل ارتباط در طراحی شهری. هنرهای زیبا، 14، 32-39.
جوادی، قاسم؛ طالعی، محمد و کریمی، محمد. (1392). ارزیابی کاربرد شاخص های تعیین تنوع در اختلاط کاربری­های شهری (مطالعه موردی نواحی و محلات منطقه هفت شهرداری تهران). مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه ای، 4(16)، 23-46.
جیکوبز، جین. (1961). مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی. ترجمه حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی. (1396). تهران: دانشگاه تهران.
چپ من، دیوید. (1996). آفرینش محلات و مکا­ن­ها در محیط انسان ساخت. ترجمه شهرزاد فریادی و منوچهرطبیبیان. (1386). تهران: دانشگاه تهران.
دادپور، سارا. (1390). سرزندگی فضاهای شهر، مطالعه موردی: بخشی از خیابان ولی عصر تهران. نشریه داخلی سازمان زیباسازی شهر تهران معاونت برنامه ریزی و توسعه، 1(2)، 101-116.
دیویس، لولین. (2005). راهنمای طراحی شهری. ترجمه رضا رضایی. (1384). تهران: انتشارات جامعه مدنی شهرهای جدید.
ذاکرحقیقی، کیانوش. (1398). سنجش میزان سرزندگی در چهارراه ولی‌عصر شهر تهران بر مبنای تحلیل الگوهای فعالیتی موجود در آن. باغ نظر، 16(71)، 5-18.
زنده دلان، آناهیتا؛ خسروی، حسین و صفائیان، الهه. (1398). کالبد انعطاف‌پذیر با تلفیق معماری و سازه با بهره‌گیری از اوریگامی. معماری و شهرسازی آرمان شهر، 12(28), 49-58.
ساسانپور، فرزانه، صدیق، محمد، صدیق، مهدی و آزادی قطار، سعید. (1398). ارزیابی دسترسی عینی به ایستگاه­های حمل ونقل عمومی (موردمطالعه: کلانشهر تهران). پژوهشکده مطالعات شهری و روستایی، 18(55)، 79-92.
سهرابیان، گودرز، حبیب، فرح و ماجدی، حمید. (1397). تبیین مؤلفه­های ایمنی و خوانایی منظر شبانه شهر. مدیریت شهری، 51، 399-412.
شهبازی، مهداد، یگانه، منصور و بمانیان، محمدرضا. (1398). غربالگری عوامل سرزندگی محیطی در فضاهای باز مجموعه مسکونی شهر تهران با استفاده از تکنیک فازی. مدیریت شهری، 54، 147-168.
صادقی، علیرضا و شمس، فاطمه. (1396). ارائه راهبردهای نورپردازی فضاهای عمومی شهری با استفاده از مدل سوآت و ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی (مورد پژوهی: خیابان کریم خان زند، شیراز). دانش شهرسازی، 1(1)، 85-100.
صدر، ابوالقاسم. (1388). معماری فضای سبز (محوطه سازی). تهران: سیمای دانش.
ضرغامی، اسماعیل، قنبران، عبدالحمید، سعادتی­وقار، پوریا و ضامنی، مرتضی. (1397). نقش خوانایی کالبدی بر امنیّت بوستان­های شهری (نمونه موردی: بوستان مردم همدان). فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 8(32)، 15-32.
طاهر طلوع دل، محمد صادق و سادات، سیده اشرف. (1396). مؤلفه­های عامل ایجاد سرزندگی ساکنین فضاهای زیستی. معماری و شهرسازی پایدار، 5(1)، 47-60.
طبیبیان، منوچهر و موسوی، میرجلال. (1395). بررسی نقش زیباسازی و ارتقا کیفیت محیط بر سرزندگی شهری، نمونه موردی: باغ شهر تاریخی مراغه. معماری و شهرسازی آرمان شهر، 17، 249-262.
علیپوراصفهانی، مریم، زمانی، بهادر و شاهیوندی، احمد. (1397). تدوین مدل نظری مؤلفه­های مؤثر بر سرزندگی اجتماعی خیابان (مورد مطالعه: خیابان تاریخی سپه، اصفهان). دو فصلنامه علمی و پژوهشی مرمت و معماری ایران، 8(15)، 119-135.
غضنفری، پیمان و آرزه، آزاده. (1397). شناسایی عوامل مؤثر بر طراحی بدنه­های شهری با تاکید بر ابعاد زیبایی شناسی و کیفی (نمونه موردی: بوستان ولایت، شهر ساری). معماری شناسی، 1(2).
کالن، گوردون. (1961). گزیده منظر شهری. ترجمه منوچهر طبیبیان. (1377). تهران: دانشگاه تهران.
کشاورز، امیر، مولوی، حسین و کلانتری، مهرداد. (1387). رابطه بین سرزندگی و ویژگی­های جمعیت شناختی با شادکامی در مردم شهر اصفهان. مطالعات روان شناختی، 4(4). 45- 64.
کوپایی، گلرخ، نقی زاده، محمد و حبیب، فرح. (1397). ارزیابی نحوه تاثیر مؤلفه­های کالبدی بر ارتقاء خلاقیت کودکان در فضاهای بازی پارک­های شهری. معماری و شهرسازی، 9(15)، 21-31.
گل، یان. (2010). شهر انسانی. ترجمه علی غفاری و لیلا غفاری. (1394). تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
گل، یان. (1971). زندگی میان ساختمان­ها. ترجمه علی اکبری، فرشته کرمیان و نسترن محرابی. (1396). تهران: پرهام نقش.
گلکار، کورش. (1386). مفهوم کیفیت سرزندگی در طراحی شهری. صفه، 16(44)، 66-75.
لنارد، کروهر و لنارد، هنری. (1998). طراحی فضاهای شهری و زندگی اجتماعی. ترجمه رسول مجتبی­پور. (1386). مجله معماری و شهرسازی، 44(45)، 82-87.
لنگ، جان. (2005). آفرینش نظریه معماری. ترجمه علیرضا عینی فر. (1390). تهران: دانشگاه تهران.
لینچ، کوین. (1981). تئوری شکل شهر. ترجمه سید حسین بحرینی. (1395). تهران: دانشگاه تهران.
مدنی پور، علی. (1391). فضاهای عمومی و خصوصی شهر. تهران: سازمان فناوری و اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران.
مصلی نژاد، علی، موحد، خسرو و کشمیری، هادی. (1395). ارزیابی تأثیر عناصر کالبدی معماری بر ارتقای سرزندگی شهروندان در معابر شهری،  مورد مطالعاتی: خیابان عفیف آباد در شهر شیراز. معماری و شهرسازی آرمان شهر، 25، 177-188.
معصومی، مسیح الله و میرخطیب، اسما. (1396). بررسی تأثیر طراحی فضاهای باز مجتمع­های مسکونی در ایجاد حس دلبستگی به مکان. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 32(126).
مولایی‌هشجین، ­نصرالله، عظیمی، نورالدین و مولایی­هشجین، مهسا. (1394). احساس امنیت بر مبنای شاخص­های کالبدی در شهر رشت (مطالعه تطبیقی بافت فرسوده و جدید محله استادسرا). فصلنامه علمی پژوهشی و بین المللی انجمن جغرافیای ایران، 13(47)، 35-57.
Abbasi, A., Alalouch, Ch., & Bramley, G. (2016). Open space quality in deprived urban areas: user perspective and use pattern. Procedia-Social and Behavioral Seiences, 216, 194-205.
Alipour, I. M., Zamani, B., & Shahivandi, A. (2018). Compiling components affecting the quality of social vitality in streets (Case study: historic street of Sepah, Isfahan). maremat-e asar & baft-haye tarikhi-farhangi, 8(15), 119-135. (in Persian)
Babaei, M., Zoovarzi, Sh., & Rahbarimanesh, K. (2015). A study on the effective factors in the vitality of residential complexes: The case study of Azadegan, Lakan and Golsar Residential Complexes in Rasht. Space Ontology International Journal, 4(14), 53-64.
Bahaghighat Mangodehi. H., Parvizi, R., Karimi Azeri, A., & Namazi Jokandan, S. (2015). Evaluation of the impact on the vitality of citizens in neighborhoods old architectural elements native Rasht (Case Study: Neighborhood Sagharisazan). Urban Management, 40, 269-284. (in Persian)
Bahraini, S. H. (2003). Urban Design Process. Tehran: Tehran University Press. (in Persian)
Beck, H. (2009). Linking the quality of public spaces to quality of life. Journal of Place Management and Development, 2(3), 240-248.
Behzadpour, M., Gorji Mahlabani, Y., & Soheili, J. (2017). Research investigates the role of nature in residential complexes, in sense of freshness and happiness of residents, by examining case studies in ekbatan complex in Tehran and mehregan complex in Qazvin. Urban Management, 16(3), 361-375. (in Persian)
Bentley, I., Mcglynn, S., Smit, G., Alcock, A., & Murrain, P. (1985). Responsive environments (M. Behzadfar, Trans.). Tehran: Iran University of Science and Technology. (in Persian)
Bonaiuto, M., Bilotta, E., Bonnes, M., Carrus, G., Ceccarelli, M., Giuliani, M., & Martorella, H. (2008). Local identity moderating the role of individual differences in natural resource use: the case of water consumption. Journal of applied social psychology, 38(4), 947-967.
Bostic, J. H. (2003). Constructive thinking, mental health and physical health. (Unpublished doctoral dissertation). Saint Louis University.
Chapman, D. (1996). Creating of Neighbourhoods and places in The Built Environment (SH. Faryadi & M. Tabibian, Trans.). Tehran: Tehran University Press. (in Persian)
Cowan, R. (2005). The Dictionary of Urbanism. Tisbury, Wiltshire: Streetwise press.
Cullen, G. (1961). Selected urban landscape (M. Tabibian, Trans.). Tehran: Tehran University Press. (in Persian)
Dadpour, S. (2011). Vitality of city spaces, Case study: part of Vali-e-Asr Street, Tehran. Internal publication of Tehran City Beautification Organization, Deputy of Planning and Development, 1(2), 101-116. (in Persian)
Davis, L. (2005). Urban design guide (R. Rezaei, Trans.). Tehran: Civil Society Publications of New Cities Press. (in Persian)
Francis, M. (2003). Urban Open Space: Designing For User Needs. Washington D.C.: Island Press.
Gehl, Y. (2010). Cities for People (A. Ghaffari & L. Ghaffari, Trans.). Tehran: Shahid Beheshti University. (in Persian)
Gehl, Y. (1971). Life between Buildings (A. Akbari, F. Karmian & N. Mehrabi, Trans.). Tehran: Parham Naghsh. (in Persian)
Ghazanfari, P., & Arzeh, A. (2018). Identifying the factors affecting the design of urban bodies with emphasis on aesthetic and qualitative dimensions (Case study: Velayat Park, Sari city). Architecture, 1(2), 14-28. (in Persian)
Golkar, K. (2007). The concept of quality of vitality in urban design. Soffeh, 16(44), 66-75. (in Persian)
Green, J., Perkins, Ch., Steinbach, R., & Edwards, Ph. (2015). Reduced street lighting at night and health: a rapid appraisal of public views in England and Wales. Health & Place, 34, 171–180.
Habibi, M., & Behnamifard, F. (2015). Assessment of urban responsiveness responsiveness to the needs of young adolescent groups; Case study: Azadi Avenue Karaj. Faculty of Art University, 17, 139- 155.
Jacobs, J. (1961). The Death and Life of Great American Cities (H. R. Parsi & A. Platoni, Trans.). Tehran: University of Tehran. (in Persian)
Javadi, Q., Talei, M., & Karimi, M. (2013). Evaluating various criteria for determining diversity of urban mixed land use via GIS (Case study: neighborhoods and districts of Tehran Municipality No.7). Urban-Regional Studies and Research (University Of Isfahan), 4(16), 23-46. (in Persian)
Keshavarz, A., Molavi, H., & Kalantari, M. (2008). The relationship between vitality and demographic variables with happiness in Isfahan population.  Psychological Studies, 4(4). 45- 64. (in Persian)
Koopaii, G., Naghizadeh, M., & Habib, F. (2018). Evaluation of the way physical components impact the enhancement of children's creativity in play grounds of urban parks. Iranian Architecture and Urbanism, 9(15), 21-31. (in Persian)
Kooshali, A. D., Parvizi, R., Karimi Azeri, A. R., & Hosseini, S.B. (2015). The role of nature (green space) in parallel with promotion of relaxation and satisfaction of residents of residential complexes. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 202, 361- 372.
Kooshali, A. D., Parvizi, R., Karimi Azeri, A. R., & Hosseini, S.B. (2015). Effect of environmental physical elements in creating residential complex's vitality for the enhancement of social interactions. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 201, 255-264.
Landry, C. (2000). Urban vitality, a new source of urban competitiveness. Archis, 12, 8-13.
Lang, J. (2005). Creating Architectural Theory: The Role of the Behavioral Sciences in Environmental Design (A. Einifar, Trans.). Tehran: University of Tehran. (in Persian)
Lennard, C., & Lenard, H. (1998). Design of urban spaces and social life (R. Mojtaba pour, Trans.). Memari-Va-Shahrsazi (Honar-Ha-Ye-Ziba), 44(45), 82-87. (in Persian)
Lopes, M., & Camanho, A. (2013). Public green space use and consequences on urban vitality: an assessment of European cities. Social Indicators Research, 113(3), 751-767.
Lu, S., Shi, C., & Yang, X. (2019). Impacts of built environment on urban vitality: regression analyses of Beijing and Chengdu, China. International journal of environmental research and public health, 16(23), 4592.
Lynch, K. (1981). A Theory of Good City Form (H. Bahraini, Trans.). Tehran: University of Tehran. (in Persian)
Madanipour, A. (2012). Public and private spaces of the city. Tehran: Tehran Municipality Technology, Information and Communication Organization. (in Persian)
Masoumi, M., & Mirkhatib, M. (2017). The impact of open spaces designing to create place attachment in residential complexes (Case study: sheshsad dastgah residential complexes in Mashhad City). Geographical Research, 32(3), 52-73. (in Persian)
Molaei Hashjin, N., Azimi, N., & Molaei Hashjin, M. (2015). Degree of feeling safety based on physical scales in Rasht City case study: The new and old tissue of Ostad-Sara District. Geography, 13(47). 35-57. (in Persian)
Montgomery, J. (1998). Making a city: urbanity, vitality and urban design. Urban Design, 1, 93-115.
Mosallanejad, A., Movahed, K., & Keshmiri, H. (2016). Evaluating the effect of physical architectural elements on upgrading citizens’ vitality in urban pass ways, Case study: Afifabad Street in Shiraz. Armanshahr, 25, 177-188. (in Persian)
Murray, A. T., & Feng, X. (2016). Public street lighting service standard assessment and achievement. Socio-Economic Planning Sciences, 53, 14-22.
Myers, D. G, (2000). The funds, friends, and faith of happy people. American psychologist, 55, 56-67.
Omidi, M., Shundi, B., & Moeini, S. M. (2014). Explaining the sense of vitality in residential complexes. Paper presented at the the first national conference on residential architecture. Malayer: Sama Technical and Vocational School. (in Persian)
Pakzad, J. (2007). Guide to Designing Urban Spaces in Iran. Tehran: Shahidi Ptress. (in Persian)
Pakzad, J. (2009). The course of Ideas in Urban Planning 1. Tehran: Shahidi Ptress. (in Persian)
Pamir, C. (2004). Creating a Vibrant City Center: Urban Design and Regeneration Principles (M. Behzadfar & A. Shakibamanesh, Trans.). Tehran: Iran University of Science and Technology. (in Persian)
Punter, J., & Carmona, M. (1997). The Design Dimension of Planning: Theory, Content and Best Practice for Design Policies. London: E & FN Spon.
Ryan, R. M., & Frederick, C. M. (1997). On energy, personality and health: subjective vitality as a dynamic reflection of well-being. Journal of personality, 65, 529-565.
Sadeghi, A., & Shams, F. (2018). Lighting Strategies for Urban Public Spaces Using SWOT and QSPM: A Case Study of Karim Khan Zand Street, Shiraz. Urban Planning Knowledge, 1(1), 85-100. (in Persian)
Sadr, A. (2009). Green Space Architecture (Landscaping). Tehran: Simaye Danesh Press. (in Persian)
Salzano, T. (1997). Seven Aims for the Livable City. 17International making cities livable conference, (pp. 18-20).
Sasanpour, F., Sedigh, M.O., Sedigh, ME., & Azadi Ghatar, S. (2019). Assessment of objective accessibility to public transportation stations (A case study: Tehran City). Urban Management, 55, 79-92. (in Persian)
Shahbazi, M., Yeganeh, M., & Bemanian, M. R. (2019). Screening of environmental vitality factors in open spaces of residential complexes in Tehran city using fuzzy technique. Urban Management, 58, 147-168. (in Persian)
Sohrabian, G., Habib, F., & Majidi, H. (2018). Safety and Legibility Components of Urban Nightscape. Urban Management, 54, 399-412. (in Persian)
Tabibian, M., & Mousavi, M. (2017). Investigation of beautification and improvement of environmental quality effect on the urban vitality” case study: Maragheh historical Garden City. Armanshahr, 9(17), 249-262. (in Persian)
Taher Tolou Del, M., & Sadat, S. (2017). The factors contributing to the livability of inhabitants of residential spaces. Journal of Sustainable Architecture and Urban Design, 5(1), 47-60. (in Persian)
Tavassoli, M. (2003). The principle of communication in urban design. Honar-Ha-Ye-Ziba, 14, 32-39. (in Persian)
Turel, H., Yigit, E., & Altug, I. (2007). Evaluation of elderly peopel,s requirements in public open spaces:A case study in Bornova District (Izmir, Turkey). Building and Environment, 42, 2035-2045.
Zakerhaghighi, K. (2019). Urban vitality evaluation in Vali Asr crossroad on the basis of activity patterns. Bagh-e Nazar, 16(71), 5-18. (in Persian)
Zarghami, I., Ghanbaran, A., Saadati Vaghar, P., & Zameni, M. (2018). The role of physical readability on the security of urban parks (Case study: Hamedan People's Park). Quarterly Journal of Studies on Iranian Islamic City, 8(32), 15-32. (in Persian)
Zendehdelan, A., Khosravi, H., & Safaeian, E. (2019). Flexible physical body by blending architecture and structure using origami. Armanshahr, 12(28), 49-58. (in Persian)
Zhang, X., Li, Q., Fang, Z., Lu, S., & Shaw, S. L. (2014). An assessment method for landmark recognition time in real scenes. J. Environ. Psychol, 40, 206–217.