ارزیابی و تحلیل وضعیت شاخص های حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر گناوه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد دبی، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، ایران

2 استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران ، ایران

3 دانشیارمعماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

وجود مسائل و مشکلات ناشی از رشد سریع شهرنشینی در کشور و عدم‌امکان مدیریت جامعه شهری با ابزارها و شیوه‌های سنتی موجود، ضرورت تغییر در شیوه مدیریت و اداره شهرها را دوچندان کرده است. این تغییر با استفاده از رویکرد حکمروایی خوب شهری قابل‌تحقق است. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی و تحلیل وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در شهر گناوه می‌باشد. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و به منظور گردآوری اطلاعات، از روش‌های اسنادی و میدانی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را شهروندان شهر گناوه شامل 73472 نفر تشکیل می‌دهند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 384 نفر و پرسشنامه‌ها به روش نمونه‌برداری تصادفی ساده تکمیل شده است. با توجه به مبانی نظری تحقیق و مطالعات پیشین، شاخص‌های تحقیق شامل؛ مشارکت، کارآیی و اثربخشی، ثبات سیاسی، دسترسی و اطلاعات، عدالت اجتماعی، مسئولیت‌پذیری، اجتماع‌محوری و قانون‌مندی می‌باشد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Spss و آزمون‌های آماری تی تک‌نمونه‌ای، تحلیل واریانس و رگرسیون چندمتغیره انجام گردید. نتایج آزمون تی تک‌نمونه‌ای نشان می‌دهد از میان شاخص‌های مورد بررسی، بدترین وضعیت را شاخص دسترسی و اطلاعات با میانگین (34/2) و شاخص مشارکت با میانگین (78/2) بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده‌اند. شاخص کارآیی و اثربخشی با میانگین (72/2)، شاخص ثبات سیاسی (38/2)، شاخص عدالت اجتماعی (64/2)، شاخص قانونمندی (73/2) و شاخص اجتماع محوری با میانگین (37/2) هم پایین‌تر از حد متوسط (3) می‌باشند.به منظور، تأثیرشاخص‌های حکمروایی خوب شهری در تبیین رضایت‌مندی شهروندان از تحلیل واریانس بهره گرفته شد. بر اساس نتایج به دست آمده، 55 درصد از تغییرات حکمروایی خوب شهری، توسط ترکیب خطی متغیرهای مستقل (ابعاد هشت‌گانه حکمروایی) تبیین‌پذیر است. همچنین، نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد بین میزان رضایت از ابعاد هشت‌گانه شاخص حکمروایی و رضایت‌مندی نهایی از حکمروایی خوب شهری در سطح اطمینان بالای 99 درصد رابطه معناداری وجود دارد.

تازه های تحقیق

  • ارائه مدل حکمروایی خوب شهری در شهر گناوه
  • کمک به بهبود سیستم مدیریت شهری گناوه و برقراری عدالت در محلات شهری و ارائه راهکارهایی جهت ارتقاء توان اقتصادی و اقتصاد منطقه به عنوان قطب تجاری- اقتصادی

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluate and Analyze the Status of Good Urban Governance Indicators (Case Study: Genaveh City)

نویسندگان [English]

  • ali beiruti 1
  • Keramatollah ziari 2
  • Hossein Soltan zadeh 3
1 PhD Student of Urban Planning, Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, Dubai Branch, Islamic Azad University, Dubai, Iran.
2 Professor of geography and urban planning, Faculty of geography, university of Tehran, Tehran, Iran
3 Associate Professor of Architecture, Department of Architecture and urban planning, Faculty of Architecture and urban planning , Central Tehran Branch, Islamic Azad University ,Tehran ,Iran
چکیده [English]

Background: The existence of issues and problems due to the rapid growth of urbanization in the country and the impossibility of managing urban society with existing traditional tools and methods, has doubled the need to change the way of managing and administering cities. This change can be achieved using a good urban governance approach.
Objectives: The purpose of this study is to evaluate and analyze the status of good urban governance indicators in Genaveh.
Methodology: The research method is descriptive-analytical and in order to collect information, documentary and field methods and questionnaire tools have been used. The statistical population of the study consists of citizens of Genaveh city including 73472 people. The sample size was distributed through Cochran's formula of 384-people by simple random sampling method. According to the theoretical foundations of research and previous studies, research indicators include: participation, efficiency and effectiveness, political stability, access to information, social justice, responsibility, community-centeredness and legality. Data analysis was performed using SPSS software and T-Test sampling, analysis of variance and multivariate regression.
Results: The results of T-Test-sampling show that among the indicators examined, the worst situation is the access and information index with an average (2.34) and the participation index with an average (2.78) has the highest score. Efficiency and effectiveness index with average (2.72), political stability index (2.38), social justice index (2.64), legality index (2.73) and community-oriented index with average (2.37) are also lower than the moderate (3). In order to explain the effect of good urban governance indicators in explaining citizen satisfaction, variance analysis was used.
Conclusion: Based on the results, 55% of the changes in good urban governance can be explained by the linear combination of independent variables (eight dimensions of governance). Also, the results of regression showed that there is a significant relationship between the level of satisfaction with the eight dimensions of the governance index and the final satisfaction with good urban governance at a level of 99% confidence. The overall average of good governance indicators in Genaveh is not lower than the average and also is not in good condition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Governance
  • Governance indicators
  • Genaveh City

مراجع

ابدالی، افشار، ذبیحی، حسین و ماجدی، حمید. (1398).تبیین چارچوب مفهومی حکمروایی خوب شهری مبتنی بر مدیریت یکپارچه شهری (نمونه موردی: کلانشهر تهران). نگرش­های نو در جغرافیای انسانی، 12(1)، 293-309.
برک­پور، ناصر و اسدی، ایرج. (1390). مدیریت و حکمروایی شهری. تهران: انتشارات دانشگاه هنر.
بوچانی، محمدحسین، صرافی، مظفر، توکلی نیا، جمیله و دشتی، علی. (1396). تحلیل ساختاری حاکمیت ملی و مدیریت محلی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در پرتو رویکرد حکمروایی شایسته شهری. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 9(2)، 211-236.
تقوایی، علی اکبر و تاجدار، رسول. (1388). درآمدی بر حکمروایی خوب شهری – رویکردی تحلیلی. مدیریت شهری، 7(23)، 45-58.
حاتمی­نژاد، حسین، بذرافکن، شهرام و آروین، محمود. (1396). تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب­پذیری مسکن شهری در برابر زلزله. مطالعات برنامه­ریزی سکونتگاه­های انسانی، 12(3)، 599-617. 
حاجی­نژاد، علی، پایدار، ابوذر و ارشد، حامد. (1395). تحلیل جایگاه و تدوین برنامه استراتژیک حکمروایی خوب مطالعه موردی: شهر زاهدان. جغرافیا و توسعه، 14(42)، 63-82.
ربانی، طاها، افتخاری، عبدالرضا رکن الدین، مشکینی، ابوالفضل و رفیعیان، مجتبی. (1397). تحلیل موانع نهادی آینده حکمروایی توسعه پایدار کلانشهر تهران. برنامه‌ریزی و آمایش فضا، ۲۲(۱)، ۱۲۴-۱۵۳.
رجبی، مرضیه و خستو، مریم. (1398). تحقق حکمروایی خوب شهری با تأکید بر مفهوم عدالت فضایی و اجتماعی (نمونه موردی: شهر رشت). مدیریت شهری و روستایی، 18(54)، 197-214.
رضایی، میثم و شمس­الدینی، علی. (1398). تحلیلی بر رابطۀ حکمروایی خوب شهری و عدالت اجتماعی در فضاهای شهری (مورد مطالعه: شهر فردوسیه- شهرستان شهریار). آمایش محیط، 12(45)،  25-48.
روستایی، شهریور و اندستا، فروغ. (1397). امکان­سنجی کاربرد مدل حکمروایی شهری مشارکتی در سطح واحد همسایگی (برنامة NBN) در تبریز (مطالعه موردی: منطقه 2). پژوهش­های جغرافیای برنامه­ریزی شهری، 6(4)، 675-694.
رهنما، محمدرحیم و اسدی، روح الله. (1393). تعیین وضعیت شاخص­های حکمروایی خوب شهری در شهر مشهد. مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای، 5(20)،  143-162.
زندیه، الناز. (1396). بررسی عملکرد شهرداری­ها در چارچوب رویکرد حکمروایی خوب شهری نمونه موردی: شهرداری شهر ملایر. آمایش محیط، 10(39)،  59-76.
زیاری، کرامت­الله، پوراحمد، احمد، حاتمی­نژاد، حسین و باستین، علی. (1397). سنجش و ارزیابی اثرات حکمروایی خوب شهری بر زیست­پذیری شهرها (مطالعه موردی: شهر بوشهر). نشریه پژوهش و برنامه­ریزی شهری، 9(34)، 1-18.
زیاری، کرامت­الله، زندوی، سیدمجدالدین، آقاجانی، محمد و مقدم، محمد. (1388). بررسی مشارکت شهروندی و نقش آن در مدیریت شهری شهرهای کوچک (نمونه موردی: شهرهای گله­دار، ورزنه و هیدج). مجله جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، 7(13)، 211-235.
زیاری، کرامت‌الله، یداله‌نیا، هاجر و یداله‌نیا، حسین. (1399). تحلیل عملکرد مدیریت شهری با تأکید بر شاخص‌های حکمروایی خوب از منظر شهروندان (مورد مطالعه: شهر ساری). پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 11(40)،  1-16.
سلیمی­سبحان، محمدرضا، ابراهیم­زاده، عیسی و منصوری، کامران. (1398). بررسی و تحلیل شاخص های راهبرد توسعه شهری (CDS) (مطالعه موردی: شهر کازرون). مطالعات برنامه­ریزی سکونتگاه­های انسانی، 14(2)، 427-440.  
شایق، زکیه. (1392). تحقق حکمروایی شهری، گام اصلی در ارتقای مدیریت شهری نمونه موردی: شهر یزد. پایان­نامه منتشر نشده کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد، دانشکده هنر و معماری، گروه شهرسازی.
عبدی، کمیل، جعفری­مهرآبادی، مریم، صفایی­رینه، مصطفی و الله یاری، شمیلا. (1398). سنجش رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری با رویکرد حکمروایی خوب شهری (مطالعه موردی: شهر کیاسر). آمایش محیط، 12(45)،  139-166.
عسکری‌زاده اردستانی، سهیلا، ضرابی، اصغر و تقوایی، مسعود. (1398). بررسی وضعیت شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در شهر اراک از منظر مدیران شهری و شهروندان. تحقیقات جغرافیایی، 34(4)، 309-335.
علاء­الدینی، پویا و پورمیرغفاری، مریم­سادات. (1397). مدیریت محله و شورایاری در تهران: ارزیابی حکمروایی خوب شهری در حسن­آباد زرگنده. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 7(1)،  25-52.
قائدرحمتی، صفر، علوی، سیدعلی و بذرافکن، شهرام. (1396). سنجش و اولویت­بندی حکمروایی خوب محله­ای (نمونه موردی: محلات منطقه 9 شهر تهران). پژوهش­های جغرافیای سیاسی، 2(2)، 1-23.
کریمی، فریده، عبدالله­زاده­فرد، علیرضا و شکور، علی. (1397). نقش راهبرد توسعه شهری(CDS)در توسعه پایدار شهری، مطالعه موردی: منطقه 3 شهرداری شیراز). پژوهش­های بوم­شناسی شهری، 9(1)،  91-104.
مرکز آمار ایران. (1395). سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهر گناوه.
مشکینی، ابوالفضل و موذن، سهراب. (1394). تحلیل حکمروایی مطلوب شهری در پایداری شهرها مطالعه موردی: شهر عجب­شیر. آمایش محیط، 8(29)،  92-132.
مغانی، بهنام، سلیمانی­دامنه، مجتبی و صباحی­گراغانی، مجتبی. (1396). سنجش میزان احساس امنیت و آسایش گردشگران داخلی (مطالعه موردی: شهر ساحلی بندر گناوه). نشریه گردشگری شهری، 4(4)،  107-121.
یغفوری، حسین، اسکندری­ثانی، محمد و ارشد، حامد. (1395). تحلیل جایگاه حکمروایی شایسته شهری و برنامه­ریزی راهبردی آن (مطالعه موردی: شهر بیرجند). پژوهش­های جغرافیای برنامه­ریزی شهری، 4(3)، 411-429.
 
Abdali, A., Zabihi, H., & Majedi, H. )2019). Explaining the conceptual framework of good urban governance based on integrated urban management (Case study: Tehran metropolis). Journal of New Attitudes in Human Geography, 12(1), 293-309. (in Persian)
Abdi, K., jafari mehrabadi, M., safaie reyneh, M., & allahyari, S. (2019). Measuring Citizens’ Satisfaction with Municipality Performance via Good Urban Governance Approach (Case study: Kiasar Town). Quarterly Journal of Environmental Based Territorial Planning, 12(45), 139-166. (in Persian)
Alaeddini, P., & Pourmirghaffari, M. (2018). Tehran’s Neighborhood Management and Sub-Councils: Assessing Urban Governance in Hassan-Abad-e Zargandeh. Quarterly of Social Studies and Research in Iran, 7(1), 25-52. (in Persian)
Askarizadeh, S., zarabi, A., & Taghvaei, M. (2019). The Status of Indicators of Good Urban Governance in Arak City, Iran, in the Viewpoints of Urban Managers and Citizens. GeoRes, 34(4), 595-605. (in Persian)
Barkupour, N., & Asadi, I. (2011). Urban Management and Governance. Tehran: University of Arts Publications. (in Persian)
Boochani, M., Sarrafi, M., Tavakolina, J., & Dashti, A. (2017). Structural analysis of national government and local management in the Iranian constitution on the basis of good urban governance. Interdisciplinary Studies in the Humanities, 9(2), 211-236. (in Persian)
De Oliveira, J. A. P., Doll, C. N., Balaban, O., Jiang, P., Dreyfus, M., Suwa, A., Moreno-Peñaranda, R., & Dirgahayani, P. (2013). Green economy and governance in cities: assessing good governance in key urban economic processes. Journal of Cleaner Production, 58, 138-152.
Fen Kooi, A. (2006). Neighbors building neighborhoods: A critical look at citizen, Participation in Rochester (Bachelor's thesis, Cornell University). https://hdl.handle.net/1813/3579
Ghaedrahmati, S., Alavi, S., & Bazrafkan, S. (2017). Evaluation and Prioritization of District Good Governance (Case Study: 9th District of Tehran). Research Political Geography Quarterly, 2(2), 1-23. (in Persian)
Gjerde, M., & de Sylva, S. (2018). Governance and recovery: comparing recent disaster recoveries in Sri Lanka and New Zealand. Procedia engineering, 212, 527-534.
Hajinejad, A., Paidar, A., & Arshad, H. (2016). An Analysis on the Position of Urban Good Governance and Strategic Planning Case study: Zahedan City. Geography And Development Iranian Journal, 14(42), 63-82. (in Persian)
Hatami Nejad, H., Bazrafkan, Sh., & Arvin, M. (2017). Analysis of the role of good urban governance model in reducing the vulnerability of urban housing to earthquakes. Quarterly Journal of Human Settlement Planning Studies, 12(3), 599- 617. (in Persian)
Karimi, F., Abdolahzade fard, A., & Shakoor, A. (2018). The Role of Urban Development Strategy (CDS) in Sustainable Urban Development, Case Study: District 3 of Shiraz Municipality. Journal of Urban Ecology Researches, 9(1), 91-104. (in Persian)
Lewis, D., & Mioch, J. (2005). Urban Vulnerability and Good Governance 1. Journal of contingencies and crisis management, 13(2), 50-53.
Mehan, A. (2016). Urban regeneration: A comprehensive strategy for achieving social sustainability in historical squares. In Sgem International Multidisciplinary Scientific Conference on Social Sciences and Arts (Vol. 2, pp. 863-867).
Meshkini, A., & Moazzen, S. (2015). Good Urban Governance Analysis in Cities Sustainability Case Study: Ajabshir City. Quarterly Journal of Environmental Based Territorial Planning, 8(29), 99-132. (in Persian)
Moghani, B., Soleimani Damaneh, M., & Sabahi Graghani, M. (2017). Measuring the feeling of security and comfort of domestic tourists (Case study: coastal city of Genaveh port). Journal of Urban Tourism, 4(4), 107-121. (in Persian)
Nurudin, S. M., Hashim, R., Rahman, S., Zulkifli, N., Mohamed, A. S. P., & Hamik, S. A. (2015). Public participation process at local government administration: a case study of the Seremban Municipal Council, Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 211, 505-512.
Pahl-Wostl. C. (2020). Enhancing the capacity of water governance to deal with complex management challenges: A framework of analysis. Environmental Science and Policy, 107, 23–35.
Rabbani, T., eftekhari, A. R., meshkini, A., & rafiyan, M. (2018). Analysis of future sustainable development governance institutional obstacles of Tehran metropolis. Spatial Planning (Modares Human Sciences), 22(1), 124-153. (in persian)
Rahnama, M. R., & Asadi, R. (2014). Determining situation of indices of good urban governance in Mashhad. Journal of Urban - Regional Studies and Research, 8(15), 143-162. (In Persian)
Rajabi, M., & Khasto, M. (2019). Realization of good urban governance with emphasis on the concept of spatial and social justice Case study: Rasht. Urban and rural management, 18(54), 197-214. (in Persian)
Relhan, G., Lonkova, K., & Huque, R. (2014). Good Urban Governance through ICT: Issues, Analysis and Strategies. Africa Urban and Water Sector Unit (AFTUM), the World Bank.
Rezaei, M., & Shamsoddini, A. (2019). Analysis of the relationship between urban good governance and social justice in urban areas (Case Study: City Ferdowsieh - the city Shahriyar). Quarterly Journal of Environmental Based Territorial Planning, 12(45), 25-48. (in Persian)
Rostaei, S., & Andesta, F. (2018). The Feasibility Study of Participatory Urban Governance Model in the Neighborhood (NBN Program) in Tabriz (Case study: Zone 2). Geographical Urban Planning Research (GUPR), 6(4), 675-694. (in Persian)
Salimi Sobhan, M., Ebrahimzadeh, E., & Mansoori, K. (2019). Review and Analysis of Urban Development Strategy Indicators (CDS) (Case Study: Kazeroon City). Journal of Studies of Human Settlements Planning, 14(2), 427-440. (in Persian)
Scott, C., & Fata, D. P. (2011). Secrecy and Good Governance. Global Brief, 54-58.
Shaykh, Z. (2013). Realization of urban governance, the main step in promoting urban management Case study: Yazd. (Unpublished Master's thesis). Islamic Azad University. (in Persian)
Sheng, Y. K. (2010). Good urban governance in Southeast Asia. Environment and Urbanization Asia, 1(2), 131-147.
Sime, A. (2019). Challenges and Prospects of Good Governance in Urban Land Management: The Case of Oromia Special Zone, Sululta Town (Doctoral dissertation, Addis Ababa University).
Statistics Center of Iran. (2015). Genaveh General Population and Housing Census. (in Persian)
Taghvaei, A. A., & Tajdar, R. (2009). An analysis on urban well governing (an analysis approach). Urban Management, 7(23), 45-58. (in Persian)
United Nations Development Programme. (2007). Governance Indicators: A User’s Guide. www.undp.org/execbrd/pdf/dp08-45_AnnexIII.pdf
Van den Dool, L., Hendriks, F., Gianoli, A., & Schaap, L. (2015). Chapter one Introduction: Good Urban Governance: Challenges and Values. In L. Van den Dool, F. Hendriks, A. Gianoli & L. Schaap,  The quest for good urban governance: Theoretical reflections and international practices (pp. 11-28). Wiesbaden: Springer VS.
Yaghfoori, H., Eskandari Sani, M., & Arshad, H. (2016). Analysis of the role of good urban governance and strategic planning (Case study: Birjand City). Geographical Urban Planning Research (GUPR), 4(3), 411-429. (in Persian)
Zandiyeh, E. (2018). Function of municipalities in the framework of urban good governance (case study: the municipality of Malayer). Quarterly Journal of Environmental Based Territorial Planning, 10(39), 59-76. (in Persian)
Ziari, K., Pourahmad, A., Hatami Nejad, H., & Bastin, A. (2018). Measuring and evaluating the effects of good urban governance on the viability of cities (Case study: Bushehr), Journal of Urban Research and Planning, 9(34), 1-18. (in Persian)
Ziari, K., Yadollahnia, H., & yadollahnia, H. (2020). Urban Management Performance Analysis with Emphasis on Good Governance Indicators from the Citizen's Perspective (Case Study: Sari City). Research and Urban Planning, 11(40), 1-16. (in Persian)
Ziari, K., Zandav, S., Aghajani, M., & Moghdam, M. (2009). Investigating Citizen Participation and Its Role in Urban Management of Small Cities (Case studies: Galeh Dar, Varzaneh and Hidege). Journal of Geography and Regional Development, 7(13), 211-235. (in Persian)
 
دانش شهرسازی
دوره 5، شماره 2
تیر 1400
صفحه 79-94

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 31 فروردین 1399
  • تاریخ بازنگری: 23 اردیبهشت 1399
  • تاریخ پذیرش: 12 بهمن 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار