اجتماع‌پذیری و سرزندگی فضاهای عمومی شهری: شواهدی از دیدگاه متخصصین و کاربران در خیابان ولیعصر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه محقق اردبیلی

2 استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری.دانشگاه تبریز

4 دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران.

چکیده

بیان مساله: امروزه با روند رو به افزایش خصوصی شدن فضاهای عمومی و کنترل آن به روش‌های مختلف؛ اجتماع‌پذیری فضای عمومی که یکی از ارکان سرزندگی شهری می‌باشد؛ دچار چالش شده است. از طرفی کم توجهی به بعد اجتماعی سرزندگی در اکثر پژوهش‌ها مشاهده می­شود. این پژوهش به دنبال شناسایی مهمترین شاخصه‌های اجتماع‌پذیری برای دستیابی به سرزندگی در خیابان ولیعصر تهران از نگاه متخصصان و کاربران خیابان می­باشد.
اهداف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی نسبت و ارتباط دو مفهوم اجتماع‌پذیری و سرزندگی در خیابان ولیعصر تهران جهت کاربست نتایج آن در برنامه‌ریزی فضاهای عمومی شهری است.
روش پژوهش: در این راستا، یک تحلیل تطبیقی بر اساس دیدگاه متخصصین آشنا به خیابان ولیعصر و کاربران این خیابان انجام گردید. با اتخاذ یک رویکرد ترکیبی مبتنی بر طرح تحقیق متوالی اکتشافی و با استفاده از سه روش مصاحبه بدون ساختار، پیمایش کمی و مشاهده میدانی، داده‌های پژوهش گردآوری شد.
 یافته‌ها: در مجموع 7 معیار اصلی توسط متخصصین شناسایی شد که 3 مورد از این 7  معیار مورد تأیید کاربران قرار نگرفت. در ادامه نتایج در دو محور مورد بحث قرار گرفت. نخست اینکه مشخص شد برخلاف دیدگاه متخصصین، معیارهایی که حالت جمع‌گرایانه‌تر دارند، از سوی کاربران کمتر ترجیح داده می‌شوند. ضمن اینکه تفاوت‌های اساسی در دیدگاه این دو گروه وجود داشت. بطوری که متخصصین، نگرشی علمی اما ایده‌آل‌گرا نسبت به مسائل و موضوعات فضاهای عمومی داشتند. در حالی که دیدگاه کاربران، یک دیدگاه ساده، حداقلی اما واقعی از ترجیحات و خواسته‌های آن‌ها از یک فضای عمومی می‌باشد که مبتنی بر تجربه زیسته آن‌ها از فضاهای عمومی است.
 نتیجه‌گیری: در نهایت تحقق اجتماع‌پذیری فضاهای عمومی در گرو یک سری از الزامات و شرایط زمینه‌ای تشخیص داده شد که در حیطه ساختارهای کلان سیاسی، نهادی و اجتماعی قابل جستجو هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sociability and vitality of urban public spaces: Evidence from the perspective of experts and users in Valiasr St., Tehran

نویسندگان [English]

  • farrokh tahmasebi 1
  • Hosein Nazmfar 2
  • Abolfazl Ghanbari 3
  • Hassan Rezaeinia 4
1 Mohaghegh Ardabili University
2 Professor, Department of Geography and urban Planning, Faculty of Humanity Science, University of Mohagheg Ardebili, Aedebil, Iran
3 Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, University of Tabriz
4 PhD in Geography and urban planning, university of Tehran
چکیده [English]

Today, with the increasing trend of privatization of public spaces and its control in various ways; Sociability of public space, which is one of the pillars of urban vitality; Has been challenged.
On the other hand, lack of attention to the social dimension of vitality is observed in most studies. This study seeks to identify the most important indicators of sociability to achieve vitality in Valiasr St., Tehran from the perspective of experts and street users.
Objectives:
The purpose of this study is to investigate the relationship between the two concepts of sociability and vitality in Valiasr Street, Tehran to use the results in urban public space planning.
Method:
In this regard, a comparative analysis is performed based on the views of experts on Valiasr Street and the users of this street. By adopting a combined approach with a sequential exploratory research design and using three methods of unstructured interview, observation committee and field observation, research data were collected.
Result:
A total of 7 main criteria were identified by experts, but 3 of these 7 criteria were not approved by users. The results were then discussed in two areas. First, it was found that, contrary to experts' views, criteria that are more collectivist are less preferred by users. There were also fundamental differences in the views of the two groups. So that the experts had a scientific but idealistic attitude towards the issues and issues of public spaces. While users' point of view is a simple, minimal but realistic view of their preferences and desires from a public space, which is based on their lived experience of public spaces.
Conclusion:
Finally, the realization of the sociability of public spaces depended on a series of requirements and underlying conditions that can be sought in the field of macro-political, institutional and social structures.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Vitality"
  • "daily life"
  • "urban space"
  • "night life"
  • "social life"